“Pax Electrabel” verwijst naar een reeks afspraken die in 2005 werden gemaakt tussen de Belgische staat en de Franse energiegroep Suez (nu Engie), eigenaar van Electrabel. Deze afspraken hadden tot doel de concurrentie op de Belgische energiemarkt te bevorderen en de invloed van Electrabel te beperken.
Een belangrijk aspect van de “Pax Electrabel” was de verplichting voor Suez om een deel van zijn aandelen in de Belgische transmissienetbeheerder Elia te verkopen. Dit werd gedaan om de controle van Electrabel over de Belgische energiemarkt te verminderen en de concurrentie te versterken. Volgens een studie uit 2009 had deze verkoop invloed op de machtsverhoudingen binnen Elia, wat werd gemeten met behulp van de Banzhaf-index, een methode om de invloed van aandeelhouders in een bedrijf te kwantificeren. RePEc Ideas
Daarnaast werd in 2008 door de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) een jaarboek gepubliceerd waarin de “Pax Electrabel” werd besproken. Dit jaarboek benadrukte de dominantie van Electrabel op de Belgische energiemarkt en de uitdagingen die gepaard gingen met het bevorderen van concurrentie. VVOJ
In 2011 werd er door het VRT-programma Panorama een documentaire uitgezonden over de praktijken van Electrabel, getiteld “Pax Electrabel”. Deze documentaire onderzocht de invloed van Electrabel op de Belgische energiemarkt en de gevolgen van de “Pax Electrabel”-afspraken. YouTube
Samenvattend heeft de “Pax Electrabel” betrekking op een reeks afspraken die in 2005 werden gemaakt om de concurrentie op de Belgische energiemarkt te bevorderen en de invloed van Electrabel te beperken, met als doel een meer evenwichtige en concurrerende energiemarkt te creëren.
“Is ‘Pax Electrabel’ geslaagd? Ach, dat hangt ervan af hoe je succes definieert. Als je bedoelt ‘heeft het de dominantie van Electrabel volledig uitgebannen?’, dan zou het antwoord waarschijnlijk een vette ‘nee’ zijn.
Maar hey, ze hebben hun aandelen in Elia verkocht, dus dat was vast een stap in de goede richting… toch? Ze verminderden de invloed van Electrabel op het netwerkbeheer een beetje, maar Electrabel zelf bleef natuurlijk de onbetwiste koning van de Belgische energiemarkt. Want waarom zou je je zorgen maken over concurrentie als je zelf nog steeds het grootste deel van de taart hebt?
Meer concurrentie? Nou, in theorie misschien, maar in de praktijk bleef de prijs voor energie lekker hoog, dus blijkbaar was er niet echt een marktbrede ‘happy hour’ voor consumenten.
Het resultaat? ‘Pax Electrabel’ voelt een beetje als een geweldige deal waar je de indruk krijgt dat er iets belangrijks is veranderd, maar je toch dezelfde hoge prijs betaalt voor je elektriciteit. Wat een overwinning, toch?
Kortom, de ‘Pax Electrabel’ was een beetje zoals een goed bedoelde poging om de draak te temmen, maar in plaats van de draak werd het gewoon een iets minder angstaanjagend vuurspuwend huisdier.
Oordeel zelf!
Pax Electrabel – Deel 1
Pax Electrabel – Deel 2
Pax Electrabel – Deel 3

Als je als premier start met een kabinetchef afkomstig van Tractebel dan is het toch doodnormaal dat het budget voor wetenschappelijk onderzoek naar alternatieve energiebronnen tot 2030 plots verdwenen is, de burger betaalt toch het gelag… en hij kon dan later wel lekker genieten van een Toscaans wijntje (Chateau Verhofstaddtt) met een lekker gebraden zwijntje… nou, stik erin!
