Het Asbestfonds: Zwijggeld onder staatsvlag

Een fonds dat helpt — maar enkel als je de veroorzaker ongemoeid laat. Welkom in België.
Waar gerechtigheid een voetnoot werd bij de begroting.

Stel je voor: je longen raken stilaan verstopt. Niet door ouderdom. Niet door rook.
Maar door vezels die decennia geleden hun weg vonden in je lichaam — op je werk, op school, in je huis.
Vezels van winst. Vezels van zwijgen. Vezels van asbest.

Je wordt ziek. Dodelijk ziek.
Je hebt één kans op schadevergoeding.
Maar er is een voorwaarde:

Zwijg. En klaag niemand aan.

Welkom bij het Asbestfonds.

4.614 slachtoffers. En nul daders.

Het Asbestfonds werd in 2007 opgericht om mensen die ziek worden door asbest financieel te ondersteunen.
Eind 2023 hadden 4.614 slachtoffers een vergoeding ontvangen.
Daaronder meer dan 3.300 mensen met longvlieskanker – een agressieve, dodelijke aandoening.
Gemiddeld worden er elk jaar 200 nieuwe slachtoffers erkend.

Wat je daar niet meteen bij leest, is dit:

Je moet bewijzen dat je besmet bent.
Je moet afstand doen van elke juridische vervolging.
En je krijgt een vergoeding die nooit in verhouding staat tot wat je verloor.

Wie betaalt? Niet de schuldige.

Het fonds wordt niet gefinancierd door de asbestindustrie.
Het wordt betaald door alle Belgische bedrijven – van de bakker op de hoek tot multinationals zoals Colruyt en VRT.

VRT betaalt jaarlijks zo’n € 12.000
Colruyt: ± € 47.000
Eternit, het bedrijf dat decennialang fortuinen verdiende aan asbest?
➤ Zij zeggen dat ze jaarlijks € 315.000 bijdragen aan het algemene beroepsziektenfonds én het asbestfonds samen.
➤ Volgens Pano komt daarvan amper € 4.000 bij het Asbestfonds terecht.

Vierduizend euro per jaar.
Voor duizenden slachtoffers.
Voor een misdaad die nog steeds opruimkosten veroorzaakt in heel België.
En dat noemt men solidariteit.

De stille deal

En hier komt het addertje onder het gras.
Wie een vergoeding aanvaardt, mag geen gerechtelijke stappen meer ondernemen tegen Eternit of andere bedrijven.

Met andere woorden: je koopt je laatste adem met een zwijgplicht.
Je mag kiezen:
Een beetje geld, en een stille dood.
Of een jarenlange juridische strijd — die je misschien niet overleeft.

De meeste slachtoffers hebben geen tijd meer. Ze nemen de uitkering.
Niet uit tevredenheid.
Maar uit wanhoop.

Een fonds als doofpot

We herhalen het nog even, voor wie het nog probeert goed te praten:

Eternit betaalt bijna niets.
Slachtoffers moeten hun recht op rechtspraak opgeven.
De staat beheert het fonds, maar stelt de veroorzakers nooit verantwoordelijk.
Kleine bedrijven betalen de schade die één grote veroorzaakte.

Dit is geen hulp.
Dit is zwijggeld, verpakt als mededogen.
Een boekhoudkundige vorm van morele afkoop.
Onder staatsvlag.

De vraag die blijft:

Waarom laat onze regering dit toe?
Waarom betaalt de samenleving voor wat één familie — de Emsens — jarenlang verkocht als onschuldig?
En waarom moet de prijs van gerechtigheid… zwijgen zijn?

Volgende publicatie: Een open brief aan de ministers van Volksgezondheid en Justitie.

Omdat asbest slachtoffers maakte. Maar beleid maakt medeplichtigen.