Toxic Belgium

Inleiding

De PFOS-vervuiling door 3M in Antwerpen is een schoolvoorbeeld van hoe multinationals en overheden samenwerken om verantwoordelijkheid te ontlopen. Terwijl de bevolking vergiftigd werd, hielden beleidsmakers jarenlang de lippen op elkaar. Nu, na decennia van vervuiling, heeft 3M een schikking getroffen van 571 miljoen euro – een peulenschil voor een bedrijf dat jaarlijks miljarden winst maakt. En zoals we gewend zijn: geen enkele CEO is persoonlijk verantwoordelijk gesteld.

Het 3M-schandaal: een korte terugblik

• 3M loost al sinds de jaren ’70 PFOS in de omgeving van Zwijndrecht, een stof die bekendstaat als een ‘forever chemical’ omdat het zich ophoopt in mens en natuur.

• Inwoners rondom Antwerpen hebben extreem hoge PFOS-waarden in hun bloed, wat leidt tot ernstige gezondheidsrisico’s.

• De Belgische overheid wist ervan, maar hield het onder de radar, vooral in verband met de Oosterweelwerken.

• In plaats van verantwoording af te leggen, werd een schikking getroffen. Een schamele vergoeding vergeleken met de impact op volksgezondheid en milieu.

Waarom gebeurt dit steeds opnieuw? Dit is geen geïsoleerd geval. We hebben eerder gezien hoe bedrijven als DuPont, Monsanto, en ExxonMobil hetzelfde deden. Het patroon is steeds hetzelfde:

1. Multinational loost gevaarlijke stoffen en verdient miljarden.

2. De overheid weet ervan, maar grijpt niet in.

3. De bevolking wordt ziek.

4. Jaren later komt het schandaal naar buiten.

5. Het bedrijf krijgt een boete of treft een schikking – maar geen enkele verantwoordelijke gaat de gevangenis in.